Dit blijkt uit een rondgang van Z24. Tophypotheken, en dan met name de
volledig aflossingsvrije variant, zijn risicovol. Ger Jaarmsa van
vereniging voor schuldhulpverlening en sociaal bankieren NVVK zei
eerder tegen Z24 dat hij verwacht dat mensen, vaak hoogopgeleiden, de
komende jaren vanwege dergelijke hypotheken in de schuldhulpverlening
terecht komen.

Wie een volledig aflossingsvrije hypotheek afsluit, lost zijn hypotheek niet
af, maar betaalt alleen rente. Dit drukt de maandlasten. Het idee is dat het
huis, tegen de tijd dat je het verkoopt voldoende in prijs gestegen is, om
de volledige hypotheek af te lossen.

Dalen de huizenprijzen echter, maar moet je je woning wel verkopen, dan loop
je een risico te blijven zitten met een restschuld.

Risico
Sluit je een volledig aflossingvrije hypotheek af voor een bedrag dat hoger
is dan de waarde van je huis, een volledig aflossingsvrije tophypotheek, dan
wordt dit risico groter. Uiteraard kun je naast een aflossingsvrije
hypotheek zelf in eigen beheer sparen of beleggen voor de latere aflossing,
maar niet duidelijk is hoeveel mensen dat doen. Aangezien de voornaamste
reden waarom mensen een aflossingsvrije hypotheek sluiten het beperken van
de maandlasten is, is het de vraag of die mensen ook sparen.

De meeste banken bieden dan ook geen volledig aflossingsvrije tophypotheken
aan. ING en Rabobank bijvoorbeeld bieden wel aflossingsvrije hypotheken,
maar gaan tot een maximale hoogte van 100 procent van de executiewaarde van
een woning. Kan iemand door bijvoorbeeld werkloosheid zijn lasten niet
langer dragen, dan is de kans op een restschuld kleiner omdat de woning –
mits de huizenprijzen niet al te hard dalen – vermoedelijk genoeg oplevert
bij gedwongen verkoop om de schuld af te lossen.

Hypotheker en NHP
Voor zover bekend bij De Hypotheker is SNS Bank de enige die wel volledig
aflossingsvrije tophypotheken aanbiedt. De intermediair benadrukt echter dat
ook bij het verkopen van deze hypotheek aan de gedragscode voor
hypotheekverstrekkers voldaan moet worden. Daarin staat bijvoorbeeld dat
iemand niet meer dan 4,5 keer zijn inkomen mag lenen.

Eerder bood volgens De Hypotheker ook GMAC, de voormalige financieringstak van
General Motors, volledig aflossingsvrije tophypotheken aan. Maar GMAC is in
maart 2008 gestopt met het verkopen van hypotheken in Nederland.

SNS Bank zegt met zijn aflossingsvrije hypotheken "in principe" tot
100 procent van de executiewaarde te gaan, "maar" zo bevestigt de
woordvoerder "in individuele gevallen kan anders besloten worden".
Dit kan volgens hem "sinds enkele jaren".

Alleen via intermediaire kanaal
Om in aanmerking te komen voor een volledig aflossingsvrije tophypotheek,
moet volgens de woordvoerder van SNS Bank wel aan een aantal voorwaarden
worden voldaan. Zo wordt de hypotheek alleen verkocht via een tussenpersoon
en dient tegenover het gedeelte van de hypotheek boven de executiewaarde "een
vorm van vermogensopbouw" te staan.

Omdat de hypotheek risicovoller is dan andere varianten, komt er ook een
opslag op de hypotheekrente van 0,1 procentpunt. Bovendien is degene die hem
afsluit, verplicht tevens een overlijdensrisicoverzekering af te sluiten.

Dat de SNS bank niet direct zelf aan klanten een volledig aflossingsvrije
tophypotheek aanbiedt, heeft volgens de bank alleen te maken met de
verplichting om wel wat vermogen op te bouwen, zegt de woordvoerder van SNS. "Wij
verkopen alleen onze eigen producten. We mogen klanten niet verplichten
naast een hypotheek een ander product van ons af te nemen. Dat is
koppelverkoop."

Intermediairs bieden producten van meerdere aanbieders aan. "Zij kunnen
klanten wel verplichten los van de hypotheek ergens voor het gedeelte boven
de executiewaarde van de woning iets van vermogen op te bouwen", aldus
de SNS.

Geen voorwaarden
Maar in volgens tussenpersonen blijkt die verplichting er helemaal niet te
zijn. Volgens Pieter Leijsen van Nationale Hypotheek Pas is hij echter
helemaal niet verplicht mensen naast de volledig aflossingsvrije
tophypotheek van de SNS Bank ook een product te verkopen waarmee zij
vermogen kunnen opbouwen. Ook een overlijdensrisicoverzekering is volgens
Leijsen niet vereist. "Nee, aan dit product zijn geen verdere
voorwaarden verbonden", aldus Leijsen. De Hypotheker bevestigt dit.

De SNS rekent bovendien geen renteopslag van 0,1 procentpunt, maar van 0,2,
zegt Leijsen.

Volgens hem biedt SNS de tophypotheek nu ongeveer anderhalf jaar aan. Hij
denkt dat 5 tot 10 procent van de klanten van NHP hem heeft afgesloten. Voor
sommige mensen is de hypotheek volgens Leijsen een goede oplossing. "Hij
is goedkoop en nou ja, als je een alleenstaande bent, zonder erfgenamen. Wat
maakt het dan uit?"

Persoonlijke situatie
De Hypotheker zegt bij het adviseren "zeer goed naar de persoonlijke
situatie van mensen" te kijken. De woordvoerder: "In de praktijk
worden volledig aflossingsvrije tophypotheken bij ons nauwelijks verkocht.
Op het totaal gaat het echt om nagenoeg nihil hypotheken."

SNS zelf wil niet zeggen hoeveel volledig aflossingsvrije tophypotheken de
bank inmiddels verkocht heeft. De bank meldt enkel dat driekwart van de bij
SNS afgesloten hypotheken een aflossingsvrije component bevat.

Hypotheken DSB
Producten van DSB Bank worden niet door De Hypotheker aangeboden, dus de
intermediair heeft hier geen gegevens over. Een woordvoerder van DSB laat
weten dat het bij deze bank van de persoonlijke situatie van de klant
afhangt, tot welk percentage van de executiewaarde van een huis de hypotheek
aflossingsvrij mag zijn.

"De meeste aflossingsvrije hypotheken gaan bij ons tot 80 procent",
zegt hij. "Momenteel is het heel moeilijk om daar vanaf te wijken, maar
dit hangt van de persoonlijke situatie van de klant af."

Op de vraag of het bij DSB 'in principe' mogelijk is een volledig
aflossingsvrije tophypotheek af te sluiten, antwoordt de woordvoerder dat de
bank "in principe tot 100 procent van de executiewaarde gaat, maar dat
daar in individuele gevallen van kan worden afgeweken". Hoe vaak dat
gebeurt, wil de woordvoerder van DSB niet zeggen.

Steeds populairder
Eerder schreef Z24 dat uit marktonderzoek van GfK blijkt dat 50 procent van
de huishoudens met een hypotheken in 2008 een variant had met een
aflossingsvrije component erin. Doordat beleggingshypotheken momenteel niet
zo populair zijn, worden aflossingsvrije hypotheken steeds populairder.
Volgens Vereniging Eigen Huis bevatte 60 procent van de in 2008 en de eerste
maanden van 2009 verkochte hypotheken, een aflossingsvrije component.

Als bij SNS driekwart van de afgesloten hypotheken een aflossingsvrij gedeelte
bevat, is dat dus bovengemiddeld. Hoeveel mensen een tophypotheek hebben, is
niet bekend. Hoeveel mensen een volledig aflossingsvrije tophypotheek hebben
dus ook niet.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl